Nói đến Tết cổ truyền của dân tộc Việt Nam là người ta nghĩ đến sắc hoa chỉ thị của ngày Tết . Ở miền Bắc có sắc đỏ thắm của hoa Đào, ở miền Trung và miền Nam có sắc vàng rực rỡ của hoa Mai.Theo kinh nghiệm của người trồng hoa Mai và các nghệ nhân chuyên hoa kiểng, dựa trên cơ sở khoa học và một số đặc điểm cây hoa Mai cho thấy: Cây hoa Mai thường đâm chồi, nẩy lộc sau khi Mai nở hoa vào đầu mùa Xuân và rụng lá vào thời điểm gần cuối mùa Đông. Tuy nhiên trong thực tế hoa Mai nở thường bị chi phối bởi việc tưới nước, bón phân, tỉa cành, hái lá, quá trình quang hợp, chế độ đầu tư chăm sóc, qui luật diễn biến thời tiết. Vì vậy muốn cho Mai vàng nở đúng vào dịp Tết Nguyên Đán, người chơi hoa cần quan tâm nhiều yếu tố để đạt được kết quả như mong đợi. Trong phạm vi bài viết nầy xin đề cập đến việc hái lá, điều khiển pha sáng, pha tối có liên quan đến thời gian nở hoa ở cây Mai. Xem thêm hướng dẫn chăm sóc cây mai vàng nhanh lớn không sâu bệnh
Qua thực tế theo dõi, cùng với việc tìm hiểu về cây Mai và nắm bắt kinh nghiện người trồng Mai ở nhiều địa phương khác nhau trong cả nước cho thấy: Thời tiết năm nào có số giờ nắng và thời gian chiếu sáng nhiều thường hoa Mai nở sớm. Năm nào rét lạnh kéo dài thì hoa Mai nở trể. Từ các đặc điểm trên có thể nói nhiệt độ và ánh sáng tác động rất lớn quá trình nở hoa của cây Mai. Tuy nhiên, để điều khiển Mai nở đúng vào dịp Tết phải căn cứ cây Mai đó đã đến tuổi ra hoa chưa, thời điểm hái lá Mai, căn cứ lá và nụ hoa Mai ra lớn hay nhỏ, gần bung vỏ trấu, vỏ lụa chưa. Những đặc điểm trên là rất quan trọng trong việc điều khiển hoa Mai nở.
Xem thêm Các thuốc trừ sâu ăn lá mai vàng hiệu quả nhất
Ở tỉnh ta, thời tiết năm nay lượng nắng và mưa được rãi đều các tháng trong năm là điều kiện thuận lợi Mai ó thể nở hoa nở sớm. Tuy nhiên diễn biến thời tiết mùa Đông thường có mưa phùn và rét lạnh kéo dài, nhưng có năm lại nắng ấm, cùng với chế độ chăm sóc, vị trí trồng ở địa hình khác nhau có tác động liên quan đến hoa Mai nở sớm hoặc trể và không theo qui luật. Chúng ta thường thấy điều kiện thuận lợi sau nagyf 20 tháng 11 Âm lịch, Mai vàng bắt đâù rụng lá tự nhiên và có nụ kim to bằng hạt lúa hoặc to bằng hạt đậu thời tiết thuận lợi thì cây Mai đó có hoa nở vào dịp Tết. Ở thời điểm này, lá mới bắt đầu rụng, nụ hoa có ngòi viết to hơn hạt lúa hoặc no tròn bằng hạt đậu, thì tiến hành tiếp tục hái lá còn lại để cây Mai đó hoa nở đúng dịp tết. Những cây Mai chưa rụng lá, nụ hoa có ngòi viết to hơn hạt lúa nhưng chưa no tròn bằng hạt đậu thì phải hái lá sớm hơn 3-5 ngày, nếu thời tiết ở thời điểm nầy có rét lạnh kéo dài thì hái lá sớm hơn 7-10 ngày. Nếu thấy nụ hoa bung vỏ trấu, vỏ lụa vào ngày 23 tháng 12 Âm lịch, thời tiết ấm thì hoa Mai sẽ nở đúng vào đêm giao thừa. Đối với hoa Mai cho nhiều cánh, hoa mai ghép cành thời gian hái lá phải trước Mai vàng 5-7 ngày.
Tìm hiểu thêm Kỹ thuật cắt tỉa, cách xả tàn mai sau tết giúp mai phục hồi và phát triển tốt
Có nhiều trường hợp cây Mai đã hái lá nhưng nụ hoa còn quá bé, mới hình thành ngòi viết, vỏ trấu chưa hình thành nhưng lá non đã xuất hiện thì có thể tiếp tục hái lá và để lại chồi lá non, làm như vậy là để kích thích nụ hoa hình thành hoa. Khi hái lá mai thì hái hết lá kể cả lá non, hái xong để cây Mai nghĩ một ngày không tưới nước, để cây khô nhựa, lành vết thương. Trường hợp Mai nở trể phải thúc cho hoa Mai nở sớm ta thường thấy nếu nắng gắt có một trận mưa to là hoa Mai sẽ nở sớm, cho nên muốn hoa nở sớm là để Mai ngoài nắng và tưới nước, nếu vỏ trấu chưa bung thì nên tưới bằng nước ấm.
Khi đến 23 tháng 12 Âm lịch nếu hoa Mai đã bung vỏ trấu thì khả năng hoa nở vào đúng ngày mùng Một Tết là rất cao. Nếu như vào thời điểm đó mà hoa Mai đã nở búp thì hơi sớm, vì vậy phải đem Mai để nơi bóng râm hoặc lấy vải đen che trùm lại hạn chế quá trình quang hợp, tưới nước lạnh vào chiều tối và sáng sớm mỗi lần tưới nên pha thêm phân Urê vào nước để kích thích cho Mai ra lá và hoa sẽ nở chậm lại vài ngày. Khi cây Mai có nhiều lá thì hái lá bớt để hoa ra nhiều.
Từ những phương pháp trên cùng với sự tìm hiểu nhiều kinh nghiệm, cộng với tinh thần say mê nghệ thuật hoa kiểng của người trồng Mai, hy vọng rằng hoa Mai sẽ nở dúng vào dịp tết Nguyên Đán, phục vụ sở thích chơi hoa Mai trong dịp Tết của người dân